10/12/2024
Het Vlaams Patiëntenplatform (VPP) organiseerde op dinsdag 10 december 2024 een webinar rond medicinale cannabis. De resultaten van een recent afgeronde masterproef werden gepresenteerd en dokter Patrick Van Krunkelsven gaf een medische toelichting waarna vragen konden beantwoord worden.
Het Vlaams Patiëntenplatform ontvangt geregeld vragen rond het gebruik van cannabis voor medicinale doeleinden. Daarom besliste de organisatie om enkele studenten een masterproef te laten doen rond dit thema. Céline De Jaegher van het VPP stelde de resultaten voor.
Het onderzoek geeft antwoord op volgende vragen rond medicinale cannabis: Wat leeft er, hoe denken artsen, apothekers en patiënten erover en hoe zit het in de praktijk?
Bij patiënten is er een duidelijk verschil tussen mensen die medicinale cannabis al eens gebruikten en zij die het nog niet gebruikten. Degenen met ervaring zijn er ietwat geruster in. Toch blijven er heel wat onduidelijkheden rond de veiligheid, het garanderen van de kwaliteit van de producten en het wettelijk kader. Zo zijn er bijvoorbeeld heel wat vragen rond het autorijden na het gebruiken van medicinale cannabis.
80% van de bevraagde artsen gaf aan al eens een vraag gekregen te hebben over medicinale cannabis. Toch blijven de meesten er weigerachtig tegenover staan. “Er werd al heel veel onderzoek gedaan, maar de kwaliteit is vaak ondermaats”, weet Dr. Van Krunkelsven. “Artsen en apothekers kennen het wettelijk kader nauwelijks en zijn verder ook bezorgd over mogelijke nevenwerkingen.”
In vergelijking met onze buurlanden loopt België achter wat betreft het gebruik van medicinale cannabis. Er is geen legaal kader en er zijn geen terugbetalingen. “Mensen die het in Vlaanderen voorgeschreven krijgen, moeten vaak naar een Nederlandse apotheek. Dit brengt natuurlijk heel wat problemen mee. Niet alleen kan het een hele rit zijn, je bent in theorie ook strafbaar als je cannabis op zak hebt op de openbare weg”, legt Van Krunkelsven uit. “Een voorschrift voor een klassiek geneesmiddel is dus duidelijk minder omslachtig.”
De masterproef eindigt met enkele aanbevelingen naar het beleid toe:
- Er is nood aan een Europese definitie rond medicinale cannabis zodat de wetgeving in elk land gelijk is.
- Iedereen moet toegang hebben tot duidelijke, verstaanbare informatie.
- Controles in het verkeer moeten herzien worden om mensen niet nodeloos te straffen.
- Het wetenschappelijk onderzoek rond medicinale cannabis moet meer en beter.
Het Vlaams Patiëntenplatform bespreekt het thema momenteel ook met het FAGG, het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten.
Benieuwd naar de resultaten van het onderzoek? Lees hier de rapporten:
Enkele weetjes uit de lezing van Dr. Van Krunkelsven:
• De cannabisplant bevat meer dan 100 verschillende cannabinoïden. Cannabinoïden zijn actieve stoffen die van nature voorkomen in cannabis. Deze cannabinoïden bezitten unieke eigenschappen. CBD (cannabidiol) en THC (tetrahydrocannabinol) zijn de bekendste cannabinoïden. CBD en THC zijn soortgelijke stoffen, maar vertonen compleet verschillende eigenschappen. THC zorgt ervoor dat je in een roes komt, CBD doet dat niet, dat werkt eerder rustgevend.
• In België kan je enkel medicijnen op basis van CBD verkrijgen, geen THC. En ook dan blijven er veel onduidelijkheden over wat kan en mag.
• Koop medicinale cannabis niet zomaar overal. Blijf weg van obscure websites en online shops. Ook de coffeeshops in Nederland bieden geen garantie op kwaliteit. Koop alleen bij een officiële apotheker.
• Medicinale cannabis kan je roken, vapen/dampen of oraal gebruiken (pilletjes, spray, olie). Oraal gebruik heeft veruit de voorkeur, gezien de nevenwerkingen van roken en dampen.
• Let op bij het autorijden: ook wanneer je gebruik al enkele dagen geleden is, test je nog positief bij een controle.
• Medicinale cannabis helpt niet bij alle aandoeningen. Er is wel een effect bij zenuwpijnen en sommige reumatische klachten. Gebruikers met fibromyalgie of/en het chronisch vermoeidheidssyndroom geven aan beterschap te ervaren. LET OP: de cannabis geneest NIET! Het is dus niet zo dat je reumatische aandoening behandelt kan worden met deze producten.
• Medicinale cannabis moet je beschouwen als ‘the last resort’: gebruik het enkel wanneer alle andere mogelijkheden niet werken. Gebruik bij minderjarigen is uitgesloten.
• Voor chronische pijn biedt de klassieke geneeskunde vandaag geen oplossingen. Medicinale cannabis kan voor 10 tot 20% van de patiënten verlichting bieden.
• Mensen met een mentale kwetsbaarheid (bijvoorbeeld depressie) gebruiken het best niet.
• Hoewel ernstige nevenwerkingen zelden gerapporteerd worden, let je toch best op voor afhankelijkheid, psychoses (angsten, waanbeelden, …), depressie. Wie rookt of dampt, loopt daarbij ook nog alle risico’s op die ook gewoon roken opleveren.
• Over de effecten van gebruik op lange termijn is nog niet veel geweten. Ook hier moet dus rekening mee gehouden worden.
• Er blijkt weinig gewenning op te treden: het is dus niet zo dat je na een tijdje steeds hogere dosissen nodig hebt om hetzelfde effect te verkrijgen.
• Er blijkt geen probleem met wisselwerking met andere medicatie. Wel let je best op als je andere medicijnen gebruikt die slaperigheid kunnen veroorzaken.
• Gebruik het nooit tijdens de zwangerschap of wanneer je zwanger wil worden.
• Er bestaat geen lijst van artsen die soepeler omgaan met het gebruik van medicinale cannabis.
Dr. Van Krunkelsven sloot af met de bemerking dat we moeten durven toegeven dat er vandaag toch nog mensen zijn die niet kunnen geholpen worden met de klassieke geneeskunde en medicatie. Dat moeten we in vraag durven stellen. Te weinig artsen kennen genoeg over medicinale cannabis maar er is wel potentieel. De praktische bezwaren moeten daarom aangepakt worden.
Heb je vragen na het lezen van deze tekst? Praat erover met je (huis)arts. Deze tekst is informatief en dient niet als medisch advies!