Fibromyalgie betekent letterlijk pijn ter hoogte van bindweefsel en spieren. De term beschrijft dus wat er aan de hand is. Belangrijk is te weten dat men nooit ontsteking vindt ter hoogte van spieren en bindweefsel. Het is wel een chronisch pijnprobleem dat heel verspreid opduikt in het lichaam.
Bij fibromyalgie krijg je last van verschillende klachten tegelijk:
- pijn die chronisch (continu) is
- verminderd funktioneren
- stijfheid
- slaapstoornissen
- hoofdpijn
- darmproblemen
- stemmingsklachten
- ...
Typisch is ook de verhoogde drukpijngevoeligheid op een aantal specifieke punten. Deze pijnlijke plekken, de zogenaamde “tenderpoints” of “drukpunten” worden soms toegeschreven aan plaatselijk verhoogde spanningstoestanden van spieren en pezen.
De oorzaak van fibromyalgie is tot op heden nog niet gekend. Een ontregeling van het immuunsysteem, veranderingen in de bindweefselstructuur, tekort aan zuurstof in de spieren, storing in het metabolisme van bepaalde stoffen die een werking hebben op de bloedvaten en het zenuwstelsel, alsook stoornissen in het regelsysteem van pijn, werden bestudeerd maar een definitieve oorzaak is nog niet gevonden. Soms is het een gevolg van een angststoornis, soms speelt overbelasting (dagelijks in het rood gaan) een rol.
Er is helaas nog geen enkelvoudige behandeling die fibromyalgie geneest. Zelfs het onder controle brengen van de aandoening is vaak moeilijk. Je kunt wel iets tegen de symptomen doen, bijvoorbeeld met kinesitherapie, beweging en pijnstillers. Goede slaaphygiëne is van groot belang omdat het bekend is dat pijnklachten erger worden bij onvoldoende nachtrust. Zelfmanagement en een goede manier vinden om om te gaan met de ziekte is belangrijk. Sommige mensen vinden heil bij mindfulness.
Er zijn geen medicijnen tegen fibromyalgie. Je arts schrijft indien nodig wel medicijnen voor tegen je klachten. Veel gebruikte medicijnen zijn:
- Paracetamol (al dan niet met codeïne of caffeïne).
- Tramadol (opioïde). Dit product heeft een sterke pijnstillende werking, maar veroorzaakt ook sufheid. Hou hier rekening mee! Zelfs zware pijnstillers zijn hier relatief weinig effectief.
- Ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s) die echter best beperkt worden ingezet.
Overige medicijnen
- Amitriptyline is van oorsprong een medicijn tegen depressies. Maar artsen schrijven het ook voor bij pijn door fibromyalgie. Je krijgt bij fibromyalgie een lagere dosering dan bij de behandeling van een depressie. Amitriptyline vermindert de pijn, maar het kan soms wel twee tot vier weken duren voordat het werkt. Het helpt vaak ook tegen slaapproblemen bij fibromyalgie. Bijwerkingen zijn onder andere een droge mond, verstopping, verwardheid en sufheid.
- Medicijnen uit de groep benzodiazepinen, dit zijn slaap- en kalmeringsmiddelen. De middelen uit deze groep werken spierontspannend, rustgevend en maken suf. Gebruik slaap- en kalmeringsmiddelen zo kort mogelijk. Als je het medicijn langer gebruikt, went je lichaam te veel aan het middel. Je wordt er dan afhankelijk van. Ook kun je last krijgen van bijwerkingen zoals sufheid, verminderd reactievermogen en een grotere eetlust.
Opgelet: Als je zonder recept medicijnen wilt kopen, overleg dan altijd eerst met je behandelende arts. Sommige producten verlagen of versterken de werking van andere medicijnen. Dat moet uiteraard vermeden worden. Dit geldt ook voor producten uit de alternatieve geneeskunde. Praat met je arts wanneer je alternatieve producten wil gebruiken. Vaak zal het kunnen, maar speel op zeker!
Een kinesitherapeut kan helpen door een aangepast beweegprogramma op te stellen. Hoewel bewegen en sporten soms moeilijk is voor mensen met fibromyalgie, blijft het toch belangrijk. Een persoonlijke aanpak kan helpen om het vol te houden.
Meer info over medicijnen vind je onder de kop Behandelingen.
Het klimaat heeft geen invloed op het ontstaan van fibromyalgie, al voelen sommige mensen zich wel beter wanneer het mooi weer is.
Stress en een overvolle agenda zijn nefast voor fibromyalgie. Probeer die zaken te vermijden. Probeer zeker ook zaken te vermijden die een rustige slaap bemoeilijken.
Meer informatie vind je in deze brochure.
Pas een diagnose? Blijf niet bij de pakken zitten. Bekijk deze korte 'handleiding bij reumatische aandoeningen'.
Vragen rond werken met reuma? Lees onze pagina Werken en Reuma en/of contacteer onze ReumaCoach
Bekijk de video's van Dr Brenda De Petter over Fibromyalgie (2019 en 2021)
Klik hier om terug te gaan naar 'Vormen van reuma'.
