De impact van musculoskeletale aandoeningen op gezondheid en economie

 

04/08/2023

 

Sciensano publiceerde een artikel rond de impact van reumatische en musculoskeletale aandoeningen op de gezondheid, maar ook op de economie in België. Mensen vergeten immers dat deze aandoeningen niet enkel de patiënt treffen, maar ook onze maatschappij.

 

Je leest een korte weergave hieronder. Voor de volledige publicatie klik je hier (Engels).

 

ACHTERGROND
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) leeft ongeveer één op de drie mensen wereldwijd met een chronische, pijnlijke aandoening van het bewegingsapparaat (MSK of musculoskeletale aandoening). In de Europese Unie zijn musculoskeletale aandoeningen de meest voorkomende en duurste werkgerelateerde gezondheidsproblemen die ongeveer 45 miljoen werknemers treffen. Naast de omstandigheden op het werk zijn een gebrek aan lichaamsbeweging en overgewicht belangrijke risicofactoren voor veel MSK-aandoeningen.


Musculoskeletale aandoeningen krijgen niet de aandacht die ze verdienen omwille van hun lage sterftecijfer, maar ze veroorzaken het grootste deel van de aanhoudende pijn, tasten het fysieke functioneren en de geestelijke gezondheid aan en verhogen het risico op het ontwikkelen van andere chronische gezondheidsproblemen en sterfte door alle oorzaken. 


Lage rugpijn, nekpijn, artrose of osteoartritis (OA) en reumatoïde artritis (RA) zijn de MSK-aandoeningen met de grootste impact wat betreft het aantal jaren leven met een beperking. Bovendien is lage rugpijn volgens de Global Burden of Disease (GBD) studie van 2019 wereldwijd de belangrijkste oorzaak van leven met een beperking. 


Het aantal mensen met artrose neemt toe en volgens de voorspellingen wordt het een van de belangrijkste toekomstige oorzaken van ziektelast. 
Een goede gezondheid van het bewegingsapparaat is daarom essentieel voor het behoud van economische, sociale en functionele onafhankelijkheid van mensen. In landen met hoge inkomens zoals België zijn musculoskeletale aandoeningen de belangrijkste oorzaak van het verlies van productieve levensjaren in de beroepsbevolking in vergelijking met andere niet-overdraagbare aandoeningen, wat vaak leidt tot vervroegde uittreding en verminderde financiële zekerheid. 


MSK-aandoeningen wegen ook op de directe gezondheidskosten. In 2006 schatte het Belgische Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) de directe kosten van lage rugpijn in België op 272 miljoen euro. Recentere schattingen, evenals schattingen voor andere MSK-aandoeningen, ontbreken echter. Daarom is een actueel en volledig overzicht van de last van de belangrijkste MSK-aandoeningen nodig. Daarmee kunnen gezondheidsinstanties geïnformeerd worden over de dringende kwestie en het kan gebruikt worden als basis voor de prioritisering van maatregelen. 


Sciensano deed daarom een studie met als doel de gezondheids- en economische impact van de meest voorkomende MSK aandoeningen (lage rugpijn, nekpijn, artrose en reumatoïde artritis) in België te analyseren, met een samenvatting van de morbiditeit- en mortaliteitsresultaten, alsook kostenramingen. (Morbiditeit = het aantal mensen dat de ziekte heeft, mortaliteit = het aantal mensen dat aan de ziekte sterft in verhouding tot het aantal mensen dat de ziekte heeft)

 

RESULTATEN: 
In 2018 werden 2,5 miljoen Belgen getroffen door minstens één MSK-aandoening. Artrose vertegenwoordigde de aandoening met het hoogste aantal gevallen voor zowel mannen als vrouwen, gevolgd door lage rugpijn. In hetzelfde jaar droegen MSK-aandoeningen bij tot een totaal van 180.746 DALY's (ziektelast: DALY is de maat voor verloren levensjaren plus jaren geleefd met gezondheidsproblemen) voor vrouwen en 116.063 DALY's voor mannen. Lage rugpijn bleek de grootste bijdrage te leveren aan de ziektelast van musculoskeletale aandoeningen. Het hebben van ten minste één MSK-aandoening kostte gemiddeld 3 miljard euro aan medische kosten en 2 miljard euro aan indirecte kosten (zoals bvb ziekteuitkering) per jaar, waarbij lage rugpijn het duurst was.

 

CONCLUSIE: 
Musculoskeletale aandoeningen vormen een belangrijke gezondheids- en economische last in België. Aangezien hun last in de toekomst waarschijnlijk zal blijven toenemen, is het van cruciaal belang om de risicofactoren die geassocieerd worden met deze aandoeningen aan te pakken om zowel de gezondheids- als de economische last te verlichten.

 

Bron: Sciensano